الف) پیامبران و انبیای الهی:
در برخی روایات آمده است که همه ی پیامبران بازخواهند گشت. امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
«خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نکرد، جز آنکه همه ی آنان را به دنیا برمی گرداند تا در رکاب امیرمؤمنان علی بن ابی طالب(ع)، جنگ کنند.»(2)
حالا در بعضی از روایات به طور خاص از برخی پیامبران به عنوان رجعت کننده نام برده شده است: از جمله حضرت اسماعیل صادق الوعد(علی نبینا و آله و علیه السلام)(3) و رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله).(4) همچنین حضرت عیسی(ع) و حضرت خضر(ع) نیز در میان پیامبران خواهند بود؛ امّا از آنجایی که این دو بزرگوار زنده هستند، حضور آنان، رجعت محسوب نمی شود.
ب) امامان هُدی(ع)
البتّه ما شیعیان، مخصوصاً ما که گرفتار غیبتیم و تا به حال یک امام هم ندیده ایم، تصوّر بازگشت 11 امام در کنار حضرت مهدی(عج)، ذوق زده مان می کند. فکر کنید امام حسن مجتبی(ع) به روزگاری بازگردند که در آن غریب نیستند؛ یا امام هادی(ع) در میان کسانی باشند که قدرشان را می دانند. امام رضا(ع) دوباره به میان جماعت مشتاقانشان بازگردند و...
زیبا است؛ چنانکه در زیارتنامه ی آنان نیز می خوانیم: «من به شما اعتراف می کنم و به رجعت شما ایمان دارم و منتظر امر شما و چشم به راه دولت شما هستم.»(5)
در اینکه امام حسین(ع) نخستین بازگشت کننده هستند، در روایات اختلاف نظری وجود ندارد.(6) همچنین در بسیاری از روایات، در باره ی بازگشت حضرت امیرالمؤمنین(ع) به عنوان «دابة الارض؛ جنبنده ای بر زمین»(7) سخن به میان آمده است. تفصیل چگونگی بازگشت این دو بزرگوار هم بماند برای مقاله های بعد؛ ان شاء الله.
ج) بازگشت مؤمنین درجه یک
برخی از مؤمنین که خیلی خاصّ هستند، در میان رجعت کنندگان خواهند بود. کسانی مانند حضرت عبّاس بن علی(ع)، یاران شهید امام حسین(ع)، سلمان، مؤمن آل فرعون (حزقیل)، یوشع بن نون، اصحاب کهف و ... از این مؤمنین هستند.(8)
در برخی روایات آمده است که افراد مؤمن دو بار از دنیا می روند: یک بار می میرند و یک بار شهید می شوند؛ آنانی که شهید شده اند، برای مُردن بازمی گردند و آنانی که مُرده اند، برای شهادت.(9) امّا این نکته ی مهم را نباید فراموش کرد که «مؤمن» بودن، یعنی «شیعه ی واقعی» بودن، شرط رجعت است؛ هر کس که شناسنامه ای شیعه بود و ادّعایی داشت، نمی تواند به گروه سربازان امام عصر(عج) ملحق شود.
بازگشت اجباری مردمان پلید
برخی پلیدان، از آنجایی که دُز زشتی شان بسیار زیاد بوده است، باید برای مجازات به زمین برگردند. انگار تا چشم جهانیان، محاکمه ی آنان را به چشم نبیند، نفس آسوده نمی تواند بکشد. در میان این فاجران و بدکاران، نام سه خلیفه ی اوّل، قاتل حضرت محسن بن علی(ع)، تهمت زننده ی زنا به حضرت خدیجه(س) و قاتلان حضرت سیّد الشّهداء(ع) به چشم می خورد.
پی نوشت:
1. با استفاده از کتاب ضمیری، محمّدرضا، «رجعت»، تهران، موعود عصر، 1378، صص 54- 57.
2. مجلسی، محمّد باقر، «بحارالانوار»، ج 53، ص 53؛ به نقل از ضمیری، محمّدرضا، همان، ص 75.
3. روایتی از امام صادق(علیه السلام). ابن قولويه، جعفر بن محمد، «كامل الزيارات»، ترجمه ذهنى تهرانى - تهران، انتشارات پيام حق، چاپ اوّل، 1377، صص 99- 100؛ با استفاده از نرم افزار جامع الاحادیث نور 3/5.
4. مجلسى، محمد باقر، «مهدى موعود» ( ترجمه جلد 51 بحار الأنوار)، تهران، اسلامیه، چاپ بيست و هشتم، 1378، ص 1192؛ با استفاده از همان نرم افزار.
5. قمی، عبّاس، «مفاتیح الجنان»، زیارت جامعه کبیره. (مُعْتَرِفٌ بِكُمْ مُؤْمِنٌ بِإِيَابِكُمْ مُصَدِّقٌ بِرَجْعَتِكُمْ مُنْتَظِرٌ لِأَمْرِكُمْ مُرْتَقِبٌ لِدَوْلَتِكُم...)
6. مجلسی، محمّد باقر، «مهدی موعود»، همان.
7. امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: «من دابة الارض (جنبنده ی زمین) هستم.» ابن شهر آشوب مازندرانى، محمّد بن على، «مناقب آل أبي طالب (ع)»، قم، علّامه، چاپ اوّل، 1379 ق. ج3، ص102؛ با استفاده از همان نرم افزار.
8. ضمیری، محمّد رضا، همان، ص 77.
9. مجلسی، محمّد باقر، همان، ص 1187.